- Πληροφοριακά Στοιχεία
- Γράφτηκε από τον/την Administrator
- Κατηγορία: Ενημέρωση για το Σήμερα
Όχι δεν το κρύβω. Είμαι ταραγμένος. Είμαι ανήσυχος. Δεν μπορώ να καταλάβω τι μου συμβαίνει. Ανοίγω την τηλεόραση, νιώθω να με ρουφάει ολόκληρο. Την κλείνω. Βάζω παλιά αγαπημένα μου τραγούδια. Και ξαφνικά νομίζω πως αρχίζω να προσεγγίζω αυτό που νιώθω, όταν με αγγίζει βαθιά μέσα μου το ρεφρέν του γνωστού τραγουδιού «Ο Τυμβωρύχος» σε στίχους του Κώστα Λαχά και μουσική του προσφάτως απολεσθέντος Θάνου Μικρούτσικου:
Στενεύουν τα περάσματα
οι φίλοι μου φαντάσματα
κι η πόλη μοιάζει γενικώς
τάφος οικογενειακός
Πάω για καφέ, βρίσκω τα τραπεζοκαθίσματα μαζεμένα και μου λένε: πάρε τον καφέ στο χέρι και φύγε. Πάω σε μια υπηρεσία και μου λένε: ΟΧΙ εξυπηρέτηση πολιτών, μόνο χωρίς φυσική παρουσία δηλαδή ηλεκτρονικά. Πάω στο σούπερ μάρκετ και μου λένε: πρέπει να πάρεις χαρτάκι κλπ… Όπου και να πάω νιώθω να στενεύουν τα περάσματα και μη χωράω να περάσω.
Θέλω να δω τους φίλους μου, να πιώ ένα καφέ και μου λένε: αποφεύγετε τις συναθροίσεις. Μερικοί φίλοι μου, μου το λένε καθαρά: όχι, δεν θέλουμε, πρέπει να κάτσουμε σε απομόνωση. Νιώθω οι φίλου μου να εξαφανίζονται σαν να ήταν φαντάσματα.
Από την δουλειά μου είπαν να πάω σπίτι μέχρι νεοτέρας. Ξυπνάω νωρίς τα χαράματα και κόβω βόλτες σαν ζόμπι με το αυτοκίνητο στην πόλη μου που άλλοτε θα ξυπνούσε μαζί μου. Οι Άλλοι θα συγχρονίζονταν μαζί μου πηγαίνοντας στις δουλειές τους. Οι δρόμοι κενοί, οι άνθρωποι απόντες, οι συνάδελφοί μου απόντες, τα κτίρια στέκονται σχεδόν άδεια, οι κινήσεις που συλλαμβάνει το μάτι μου λιγοστές. Νιώθω, ότι η πόλη μου, αυτός ο χώρος που δραστηριοποιούμαι, σχετίζομαι, ερωτεύομαι, τσακώνομαι, βρίζομαι κλπ… που έμοιαζε με την οικογένεια της ενήλικης ζωής μου, να μοιάζει τώρα πια γενικώς με τάφο οικογενειακό. (...συνεχίζεται)
Κλονίζομαι, κλείνω την μουσική και ξανανοίγω την TV. Νιώθω μια μικρή ανακούφιση. Μου λένε για τον ιό «εχθρό», για την μετάδοσή του, για το τι πρέπει να κάνω, τι κάνουν οι άλλοι, τι να αποφεύγω, τι να τρώω, πώς να γυμνάζομαι, πόσο να κοιμάμαι κλπ… Νιώθω να ξαναβρήκα μια στοργική γονική παρουσία που με προστατεύει και μου λέει πως θα βγω ζωντανός εγώ και τα αγαπημένα μου πρόσωπα από αυτόν το λάκκο. Και τότε τραντάζει την ηρεμία μου ένας απαίσιος ήχος από το κινητό μου που αναβοσβήνει και μου ξαναλέει συνοπτικά αυτά που άκουσα στο δελτίο ειδήσεων. Εκνευρίζομαι, νομίζω πια πως μου συμπεριφέρονται σαν νήπιο που δεν ξέρει και κρέμεται από το στόμα της μαμάς του να του πει το πώς και το γιατί. Τα κλείνω όλα. Και τότε θυμάμαι την μάνα όταν ήμουν μαθητής δημοτικού και δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ να διαβάσω το μάθημα ενώ με έπιανε και πονοκέφαλος, να μου λέει: «Άντε βρε! Βγες έξω να παίξεις και όταν σου περάσει ο πονοκέφαλος γύρνα να διαβάσεις».
Η «σοφή» μάνα μου (που δεν τελείωσε και κανένα πανεπιστήμιο) ήξερε από την εμπειρία της αυτό που οι επιστήμονες της Ψυχοσωματικής της σχολής των Παρισίων και οι θεωρητικοί της Προσωποκεντρικής κατεύθυνσης τεκμηρίωσαν επιστημονικά με «βαριές και δύσκολες» εκφράσεις. Ο Άνθρωπος δεν είναι μόνο σώμα ή ψυχή. Είναι μια σωματοψυχική ολότητα που σε κάθε περίπτωση λειτουργεί σαν ένα οργανωμένο σύνολο, στο οποίο μια αλλαγή σε κάποιο κομμάτι του πιθανόν να δημιουργήσει αλλαγές σε οποιοδήποτε άλλο κομμάτι. Δηλαδή αν εγώ αρρωσταίνω ψυχικά είναι πολύ πιθανόν να αρρωστήσει και το σώμα μου, κυρίως μέσα από την εξασθένηση του ανοσοποιητικού μου συστήματος. Οπότε δεν γίνομαι μόνο ευάλωτος στον κορωναϊό αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη τυχαία γρίπη.
Αρχίζω πια να πατάω στα πόδια μου αφού αντιλαμβάνομαι πως πέραν από τον ιό ένας άλλος κρυφός εχθρός είναι ο παραλυτικός Φόβος ότι θα πεθάνω ή ότι θα γίνω η αιτία να πεθάνουν αγαπημένοι μου ή άγνωστοι σε μένα συνάνθρωποί μου.
Σπεύδω να μεταφέρω τα ευχάριστα νέα στο facebook (λες και ξανα- ανακάλυψα την Αμερική) και βρίσκομαι μπροστά σε μια μάχη, σε ένα πόλεμο όπως είπε ο Πρωθυπουργός της χώρας. Οι χρήστες χωρίστηκαν ήδη σε δύο ομάδες: στους «πιστούς» και στους «άπιστους» των υποχρεωτικών μέτρων της πολιτείας. Άλλοι εξιδανικεύουν την πολιτεία και τα μέτρα της ως την «απόλυτη» σωτηρία και άλλοι υποτιμάνε την πολιτεία και τα μέτρα της ως ψεύτικα, παραπλανητικά που στόχο έχουν να μας εξολοθρεύσουν. Σας το εξομολογούμαι πως ενέδωσα στον «πειρασμό» και τάχθηκα στην πλευρά των «τζιχαντιστών απίστων» εξαπολύοντας βέλη υποτίμησης στους «ορθόδοξους πιστούς» ενώ και το μήνυμα που ήθελα να μεταφέρω διαστρεβλώθηκε, αφού η ένταση των επιθετικών μηνυμάτων μου κατέστρεφε το όποιο νόημα υπήρχε σε αυτά.
Τότε κατάλαβα πως ο Φόβος και το αίσθημα αβοήθητου διαχέεται σε όλους και σε άλλους εκφράζεται μέσα από την καθολική άρνηση των μέτρων, και σε άλλους μέσα από την πιστή εφαρμογή τους. Όμως και στις δύο περιπτώσεις (πιστοί- άπιστοι) η αφετηρία είναι η ίδια: ο Φόβος κατάρρευσης του «κόσμου» μας και η συνακόλουθη εξαφάνισή μας.
Πριν 100 χρόνια μια, ατίθαση απέναντι στον μεγάλο δάσκαλο Freud, και φιλόδοξη ψυχαναλύτρια, η Melanie Klein μίλησε για την πολύ πρώιμη (και ξεχασμένη από όλους μας) βρεφική εμπειρία της πρώτης σχέσης της ζωής μας με την μάνα μας ως μια έντονα διχαστική εμπειρία, όπου το βρέφος αναγνωρίζει την μάνα του ως «απόλυτα» καλή ή «απόλυτα» κακή. Ή το Ένα θα ισχύει ή το Άλλο. Η συγχώνευση αυτών των διχοτομημένων πλευρών του βρέφους είναι μια διαδικασία που χρειάζεται να επιτευχθεί, ώστε το βρέφος- νήπιο να αντιλαμβάνεται την μάνα του ως έναν Άνθρωπο που είναι μεν καλός αλλά και δύναται να σφάλει χωρίς να εξαφανίζεται η καλή του όψη στα μάτια του βρέφους.
Ίσως ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι η απειλή του κορωναιού μας σπρώχνει βίαια στην ψυχική κατάσταση της βρεφικής ηλικίας. Όντας όμως ενήλικες δεν ξεσπάμε στην μάνα μας αλλά στο κράτος και τους θεσμούς του, στον Πρωθυπουργό και στους Υπουργούς ως εκπροσώπους του. Για να μην παρεξηγηθώ: Τα ίδια πράττει και η κρατική εξουσία με τους εκπροσώπους της, διχοτομώντας τους πολίτες σε συνεργάσιμους και σε «αντικοινωνικούς», ρίχνοντας λάδι στην υπάρχουσα πυρκαγιά.
Το Έθνος, ως συλλογικότητα βαθιά διχασμένο πια, με τα μέλη του να μαλώνουμε μεταξύ μας χρησιμοποιώντας και πρωτόγονες βρεφικές άμυνες όπως η προβλητική ταύτιση. Όταν δηλαδή ως «πιστός» επιτίθεμαι σε έναν «άπιστο» κατονομάζοντας τον «αντικοινωνικό, ασυνεπή και επικίνδυνο» προσπαθώ να ξεφορτωθώ τον φόβο μου προβάλλοντας τον στον άλλο («άπιστο»), ο οποίος μέσα από την βίαιη αντεπίθεσή του επιβεβαιώνει στα μάτια μου ότι είναι πράγματι επικίνδυνος, ίσως και πιο πολύ απ’ ότι αρχικά πίστευα. Έτσι εγκλωβιζόμαστε και οι δύο σε μια ανούσια εχθρότητα, ενώ κανένας μας δεν εστιάζει στον πραγματικό εχθρό, δηλαδή στον Φόβο που όταν κυριαρχεί επικρατεί η ανασφάλεια που είναι αποσυνδετικός παράγοντας για την σκέψη και το συναίσθημα. (Για αποφυγή παρεξηγήσεων ο ίδιος μηχανισμός λειτουργεί πανομοιότυπα και αντίστροφα δηλαδή: επιτιθέμενος «άπιστος»).
Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να κατευνάσουμε την εσωτερική μας ένταση, να μην «βγαίνουμε από τα ρούχα» μας, να μην βλέπουμε εχθρούς εκεί που δεν υπάρχουν και να αφουγκραζόμαστε τους Άλλους και την Εξουσία μέσα από το κοινό μας στοιχείο, δηλαδή τον κοινό μας Φόβο και ίσως καταφέρουμε να συναντηθούμε σε αυτή την προσπάθεια συγχώνευσης των διχοτομημένων πλευρών μας.
Στην ζωή δεν είναι τίποτα μόνο μαύρο ή μόνο άσπρο. Οι φωτογράφοι γνωρίζουν πως μεταξύ μαύρου- άσπρου υπάρχουν 255 διαφορετικές αποχρώσεις του γκρι. Ας προσπαθήσουμε να κινούμαστε κάπου στην μέση.
Ε, και αν τη μία προσεγγίζουμε περισσότερο το μαύρο, την άλλη το άσπρο, δεν τρέχει και τίποτα. Πάντα θα περνάμε από την μέση, δηλαδή το γκρι.
Μιχάλης Γ. Σβιντρίδης,
Εκπαιδευόμενος Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, PCA
